BOS.al

Inteligjenca artificiale ne bizneset shqiptare. Cfare rreziku mund te permbaje dhe cilat jane benefitet e saj.

Cfarë është Inteligjenca Artificiale?

Inteligjenca Artificiale

Sipas Wikipedia-s Inteligjenca artificiale ose ndryshe AI, i referohet aftësisë së një kompjuteri për të kryer funksione dhe arsyetime që aktualisht janë tipike vetëm të mendjes njerëzore.
Inteligjenca artificiale (IA) është një degë e shkencës kompjuterike që ka të bëjë me zhvillimin e sistemeve dhe programeve kompjuterike. Ato mund të përformojnë detyra të ngjashme me inteligjencën njerëzore. Kjo përfshin aftësinë për të mësuar nga përvojat dhe kuptuar informacionin,. Gjthashtu dhe për të zgjidhur probleme, dhe për të marrë vendime në mënyrë të pavarur.

Inteligjenca artificiale shqyrton metodat dhe teknikat për krijimin e programeve. Të cilët janë në gjendje të marrin vendime bazuar në të dhënat e dhëna dhe të analizojnë situata të ndryshme. Një nga qëllimet kryesore të IA është krijimi i makinave dhe programeve që mund të punojnë në mënyrë efikase në detyra të komplikuara. Siç janë përpunimi i gjuhës natyrale, kuptimi i imazheve, dhe shpërndarja e informacionit.

Cilat janë disiplinat që IA përfshin?

Disiplinat Shpjegimi
1Machine LearningKy është një aspekt kyç i IA. Ku kompjuterët mësojnë automatikisht nga të dhënat dhe përvojat për të bërë vendime të arsyeshme.
2Mësimi i Përshtatshëm (Reinforcement Learning)Kjo është një metodë e mësimit të makinave. Ku një algoritëm mëson të bëjë vendime duke eksperimentuar në një mjedis të caktuar. Duke marrë shpërblime ose ndëshkime për veprimet që kryen.
3Shqyrtimi i Gjuhës Natyrale (Natural Language Processing – NLP)Kjo fushë përfshin zhvillimin e programeve që mund të kuptojnë dhe përpunojnë gjuhën njerëzore. Aplikacionet e NLP përfshijnë asistente virtuale, përpunimin e tekstit, dhe përkthimin automatik.
4Vizioni KompjuterikKjo fushë merret me zhvillimin e algoritmeve dhe modeleve që mund të identifikojnë dhe kuptojnë imazhe dhe video.
5Robotika dhe AutomatizimiIA është përdorur për të zhvilluar robotë që mund të kryejnë detyra të ndryshme fizike. Në mënyre per t’u kontrolluar automatikisht.
6Kërkimi i Informacionit dhe Sistemet e KëshillimitIA përdoret për të zhvilluar motorë kërkimi të avancuar. Gjithashtu dhe sisteme që ofrojnë këshilla bazuar në preferencat dhe historinë e përdoruesve.
Disiplinat kryesore të Inteligjences Artificiale.

Si u themellua Inteligjenca Artificiale

Themelimi i inteligjencës artificiale (IA) është një përpjekje e vazhdueshme dhe përfshin disa periudha. Gjithashtu vijon të ketë zhvillime të ndryshme dhe te shumta.
Më poshtë gjendet nje analizë per secilën.

Përpjekjet e para:

Koncepti i inteligjencës artificiale fillon të shfaqet që nga vitet 1950, me pionierë të fushës si Alan Turing, John McCarthy, dhe Marvin Minsky. Ata filluan të shpiknin algoritme dhe programe që mund të imitonin proceset e mendjes njerëzore

Logjika e Konceptuar: Në fillim të vitit 1950, John McCarthy zhvilloi gjuhën e programimit “LISP”, e cila u përdor për zhvillimin e sistemeve të mëparshme të IA. Gjuha LISP është ende përdorur sot në shkencën e kompjuterëve.

Mësimi i Makinave dhe Shpikja e Termave:

  • Gjatë vitit 1956, në Konferencën e Dartmouth, pionierët e IA vendosën të krijojnë makinat që mund të “mësojnë nga përvojat” dhe të imitonin inteligjencën njerëzore.
  • Në vitin 1957, Frank Rosenblatt shpalli perceptronin, një model të hershëm të mësimit të makines që është bazuar në strukturën e trurit njerëzor dhe mund të klasifikojë imazhe.

Kriza e Mungesës së Suksesit: Në fund të vitit 1960 dhe fillim të 1970, shumë nga projektet e IA filluan të përballeshin me vështirësi dhe kritika për mungesën e suksesit në arritjen e synimeve të tyre.

Rinovimi dhe Rilindja

Pas një periode relativisht të ulët të interesit për IA, fusha pësoi një rilindje në vitet 1980. Kjo periudhë u karakterizua nga zhvillimi i sistemeve eksperte dhe mënyrave të ndryshme të mësimit të makines.

Mësimi i thellë (Deep Learning): Në dekadën e fundit, mësimi i thellë është kthyer në një komponent kyç te IA. Kjo teknologji është e bazuar në rrjetet neuronale artificiale të thelluara. Duke bërë të mundur avancimin e aplikacioneve të IA. Në disa fusha si klasifikimi i imazheve, procesimi i gjuhës natyrale dhe shumë të tjera.

Aplikime të Gjera: Sot, IA është përdorur në mënyra të shumta. i.e. Ajo është përfshirë në aplikacione të tilla si makinat e lëvizshme autonome, asistentët virtualë, analiza e të dhënave, kërkimi i imazheve dhe videove, dhe shumë fusha të tjera..

A përbën rrezik Inteligjenca Artificiale?

Po, inteligjenca artificiale (IA) mund të përmbajë rreziqe dhe sfida të ndryshme. Është e rëndësishme të kuptohet se ky rrezik nuk është i njëjtë për çdo aplikacion ose skenar, por varet nga se si përdoret dhe implementohet IA.

Këtu janë disa prej rreziqeve potenciale të IA:

Automatizimi dhe Humbja e Punës: IA dhe robotika mund të automatizojnë shumë detyra të punonjësve njerëzor. Rreziku kyesor që mund të sjellë është humbjes e vendeve të punës në disa sektore. Kjo mund të ketë pasoja ekonomike dhe sociale. i.e. Gjithashtu ka nevojë për përpjekje për të siguruar përdorimin e IA-së në një mënyrë që të krijojë vende të reja pune dhe të përmirësojë cilësinë e punës.

Privatësia dhe Siguria e të Dhënave: IA mund të përdoret për të mbledhur, analizuar dhe përdorur të dhëna personale në mënyra që mund të shkelin privatësinë e individëve. Ky është një shqetësim i madh dhe kërkon rregullime të forta për mbrojtjen e të dhënave dhe privatësisë.

Përdorimi i Keq dhe Armatimi Autonom: Ka shqetësime për përdorimin e IA-së për qëllime të këqija. Përfshirë sulmet kibernetike dhe armatime autonome. Kontrolli dhe mbikëqyrja e kujdesshme e teknologjive të tilla janë të rëndësishme për të parandaluar pasoja të padëshiruara.

Përforcimi i Paragjykimeve dhe Diskriminimi: IA mund të përforcojë paragjykime dhe diskriminim nëse nuk trajtohet me kujdes. Në raste kur algoritmet e mësimit të makinave janë të trëmbëkuara me të dhëna të paragjykuara ose të padrejta, ato mund të prodhojnë vendime të padrejta ose të diskriminueshme.

Kontrolli dhe Siguria: Ka shqetësime rreth kontrollit dhe sigurisë së sistemeve të IA. Nëse një IA arrin një nivel të lartë të autonomisë dhe nuk ka kontroll të mjaftueshëm njerëzor, ajo mund të shkaktojë probleme të paparashikuara.

Konkluzioni

Themelimi i IA është një rrugë e gjatë dhe tërheqëse, dhe vazhdon të evoluojë me shpejtësi. Ka potencialin për të ndikuar thellësisht në mënyrën se si operon shoqëria dhe industritë në të ardhmen.


Për më shumë si ky artikuj klikoni këtu.

Na ndiqni në rrjete sociale:

Facebook | Instagram

Chat with us about Inteligjenca artificiale dhe roli i saj.